Persbericht Nijkleaster

Pioniersplek Nijkleaster: ‘It giet oan’

De samenwerkende partijen rondom Nijkleaster, te weten de Stifting Nijkleaster, de Protestantse gemeente Westerwert te Jorwert en de programmalijn Missionair Werk en Kerkgroei van de Protestantse Kerk in Nederland hebben op grond van het beleidsstuk ‘Plan Nijkleaster 2012-2019’ besloten om de Pioniersplek Nijkleaster te stichten. Nijkleaster wil een bezinningscentrum en klooster vormen, op protestantse leest geschoeid, waar mensen zich in alle rust kunnen terugtrekken om op adem te komen, en tegelijk een plek waar ze elkaar kunnen ontmoeten in liturgie en gesprek, studie en werk, plezier en recreatie. De doelstelling is om nieuwe wegen te zoeken voor het evangelie en op deze wijze een aandeel te leveren aan persoonlijke, maatschappelijke en kerkelijke vernieuwing.

Ds. Hinne Wagenaar wordt per 1 juli aan de gemeente Westerwert als pionierpredikant verbonden. Er wordt een procedure opgestart voor de werving van een parttime PR-medewerker/fondsenwerver. Op zondag 28 oktober (rond hervormingsdag) zal een grote publieke presentatie van Nijkleaster plaatsvinden.

De Pioniersplek Nijkleaster zal in eerste instantie functioneren vanuit de bestaande voorzieningen in Jorwert, vooral vanuit de kerk die daar speciaal voor zal worden aangepast. Een eigen kloosterpand staat gepland voor in de toekomst. In de eerste jaren zullen vooral dagactiviteiten aangeboden worden. Bij meerdaagse retraites en bijeenkomsten kan overnacht worden in hotels, B&B’s en campings in de omgeving.

Diverse mensen bevelen de toekomstplannen van Nijkleaster aan: Geart Benedictus, Jan Bosman, Nynke Dijkstra-Algra, Tjitske Hiemstra, Jeroen Jeroense, Alex Riemersma en Kobus Walsma. Sinds maart 2012 is Henk Kroes voorzitter van de Stifting Nijkleaster.

Achtergrond informatie Nijkleaster:

Sinds de komst van het christendom naar de lage landen langs de Noordzeekust heeft de kerk zich ontwikkeld in aansluiting op de religieuze en maatschappelijke ontwikkelingen. In de periode van de vroege Middeleeuwen en late Middeleeuwen, van Reformatie en Republiek, van eenheidsstaat en verzuiling: de kerk had een eigen, maar steeds veranderende rol in de maatschappij. Na de Tweede Wereldoorlog is de maatschappij fundamenteel veranderd, ook in religieus opzicht. Kerkverlating en ontkerkelijking namen een hoge vlucht. De kerken hadden moeite om een antwoord te vinden op de ontwikkelingen. De situatie van krimp op het platteland en ontkerkelijking in combinatie met de behoefte aan spiritualiteit heeft Nijkleaster ertoe gebracht het initiatief te nemen om samen met de inspirator dit plan op te stellen. De in het project Nijkleaster vertegenwoordigde partijen onderkennen de situatie van de huidige kerkelijke en religieuze context en willen een nieuwe invulling geven aan een oud gegeven. In de Middeleeuwen waren er meer dan 50 kloosters binnen de grenzen van het huidige Fryslân. In die kloosters werd niet alleen gebeden en gezongen maar werden de handen ook uit de mouwen gestoken. Het bidden en werken inspireerde tot een ‘comprehensive approach’.

De naam  Nijkleaster is dan ook veelbetekenend voor de inhoud van dit grote project. Vanuit de overtuiging dat veel mensen, binnen en buiten de kerken, zoeken naar zingeving en spiritualiteit wil Nijkleaster, als een klooster nieuwe stijl, mensen en groepen de gelegenheid bieden om zich voor korte of langere tijd terug te trekken en te bezinnen. Zij kunnen zich voegen in het ritme van dit klooster, een huis van liturgie en ontmoeting, van werk en plezier, van creativiteit en studie, van inkeer en gebed.

Bovendien wil Nijkleaster een ontmoetings- en oplaadplek zijn voor de kerkelijke gemeenschappen in Fryslân (en daarbuiten!) die vanuit hun eigen tradities zoeken naar nieuwe vormen van liturgie en spiritualiteit. Het dorp dat is uitgekozen om dit klooster te herbergen heeft een landelijk veelbetekenende naam: Jorwert. De naam ‘Westerwert’ van de lokale kerkelijke gemeente is eveneens betekenisvol. In de Middeleeuwen stond in deze gemeente een klooster met die naam.

Context en toekomstvisie

De huidige maatschappelijke context kenschetst zich door een doorgaand proces van snelle verandering. Het leven is snel, druk en uitdagend. Toenemende eisen worden gesteld aan jongeren, studenten, werknemers en zelfstandigen, van wieg tot graf. Mede door ontzuiling en individualisering legt dit een grote druk op individuele leden van de maatschappij. De hele wereld flitst dagelijks aan ons voorbij. Overal om ons heen is actie, drukte en lawaai. Rust is een schaars goed geworden.

Nijkleaster wil een klooster nieuwe stijl zijn. Zoals kloosters vroeger dammen en dijken opwierpen tegen de stormvloed van de zee, zo wil Nijkleaster een dam opwerpen tegen de drukte, de stress en het lawaai van de moderne samenleving. Nijkleaster wil op een nieuwe wijze een plaats bieden voor rust, onthaasting, contemplatie en gemeenschap. En tegelijk een kerkelijk basisstation vormen voor inspiratie en actie. Daarom kiest Nijkleaster voor een oase van rust in het Friese landschap.

De huidige protestantse kerken kenmerken zich door een parochiaal kerksysteem. Na de  Reformatie bleven de kerkgebouwen én de kerkstructuren voor een groot deel behouden. Het eerdere Rooms Katholieke model zorgde er voor dat iedere grotere of kleinere gemeenschap een kerkgebouw had. In Friesland gold: iedere terp zijn eigen kerk. Tot op de dag van vandaag bedienen de vele kerken hun geografische territoria met een en hetzelfde model: op zondagmorgen een kerkdienst en door de week pastoraat, vergaderingen en toerusting.

Door de voortschrijdende mobiliteit en individualisering is dit parochiale model voor velen echter niet meer adequaat. Men bindt zich niet meer per se aan een locale gemeenschap. Steeds meer mensen ‘sprokkelen hun eigen spiritualiteit bij elkaar’ door deel te nemen aan een breed aanbod van activiteiten. Nijkleaster wil een klooster nieuwe stijl zijn. Naast het bestaande model wil het op een nieuwe wijze een klooster zijn voor gelovigen en zoekers die zich in hun eigen tijd willen bezinnen op geloof, leven en maatschappij. Daarom kiest Nijkleaster voor een huis van bezinning en gemeenschap en daarmee voor een klooster-model naast het bestaande parochie-model.

De wereld is tegenwoordig een ‘global village’.  Meer en meer weten we over, en voelen we ons verbonden met ontwikkelingen overal op aarde. Maar naast de globaliserende tendens is er een ontwikkeling te bespeuren in de richting van de lokale situatie. Globaal en lokaal worden meer en meer twee kanten van één medaille. Deze ontwikkeling heeft ook plaats in de kerken met haar aandacht voor oecumene en wereldkerk. Nijkleaster wil een plaats innemen in dit proces. Aan de ene kant wil zij wortelen in de lokale Friese context (zowel kerkelijk als maatschappelijk) en aan de andere kant voortdurend in gesprek zijn met bredere en globale ontwikkelingen. Zo wil Nijkleaster een oefenplek bieden en een broedplaats zijn voor nieuwe initiatieven op dit gebied.

Kortom: Nijkleaster als klooster nieuwe stijl is verbonden aan een lokale kerkelijke gemeente (Westerwert) met een geschiedenis die teruggaat tot aan het begin van het christendom in Friesland. In het dorp Jorwert wil Nijkleaster vanuit de protestantse traditie een huis van rust en bezinning bieden in een wereld die meer en meer locaal en globaal tegelijk is (glocaal). Nijkleaster sluit hiermee aan op de religieuze en maatschappelijke ontwikkelingen.