Wanneer je het kloostercomplex binnentreedt dat zie je meerdere koepels en torens. Maar twee staan naast elkaar en steken samen boven de anderen uit. De ene heeft een kruis op de toren, de andere een maansikkel op de koepel. In dit klooster staat naast de kerk een moskee. In dit oeroude orthodoxe klooster bevindt zich binnen de muren een moskee! Wij krijgen bij Nijkleaster zo nu en dan verbaasde blikken wanneer wij in onze avondvieringen heilige teksten lezen uit andere tradities dan de Christelijke. Zo lezen wij op vrijdagavond bijvoorbeeld een tekst van Roemi, de (Islamitische) soefi-mysticus uit de dertiende eeuw. Maar een moskee, een islamitisch gebedshuis verwacht je niet binnen de muren van het Catharina klooster.
Toch is het niet helemaal onbegrijpelijk. Het verhaal gaat dat toen Keizer Justinianus de bouw van dit klooster voltooide in 565, hij een groep van honderd soldaten uit de Zwarte Zee regio met hun gezinnen, alsmede honderd Egyptische soldaten bij het klooster achterliet ter verdediging. De nazaten van die verdedigers van het klooster bedienen de monniken tot op de dag van vandaag. Waren zij oorspronkelijk christenen, na de opkomst van de Islam in de zevende eeuw zijn ze stap voor stap opgegaan in de cultuur van de Sinaï Bedoeïenen en daarmee moslim geworden.
Het is een mooie maar ook wat merkwaardige situatie. Toen ik vandaag naar de ingang van de klooster liep om de vespers bij te wonen, was het blijkbaar ook de tijd voor de Salat, het rituele gebed voor moslims. Overal zie ik de Bedoeïenen hun gebedsmatjes uitrollen om te bidden, ook direct bij de ingang tot het klooster. Monnik en Moslim leven en bidden hier onverstoorbaar naast elkaar. Soms wordt de monniken verweten dat ze de Bedoeïenen niet evangeliseren. Nog los van de wenselijkheid daarvan vermoed ik dat de tolerante houding van de monniken tegenover de godsdienst van hun medebewoners een belangrijk onderdeel is van de dienst die de Bedoeïenen leveren aan het klooster. Het is immers best wel bijzonder en spannend: een Grieks Orthodoxe enclave met bewoners uit vooral Griekenland hier midden in de Sinaïwoestijn bij de berg van Mozes. De Bedoeïenen spelen op deze wijze een belangrijke rol in de bescherming van het klooster. Net als vroeger, maar nu anders.
Hoe vreedzaam ze ook samenwonen, de verhoudingen zijn duidelijk. De Bedoeïenen bedienen tegen kost en inwoning de gemeenschap van monniken. Zij bewaken het questhouse en het klooster, zij maken de kamers schoon, zij werken in de tuin en in de keuken, zij begeleiden de bezoekers. Het contrast is schrijnend en doet me pijn. Ook hier torent de toren boven de koepel uit!
Geef een reactie